De NDSM werf
De NSDM werf is een groot industrieel complex, gelegen langs het IJ in Amsterdam Noord. Vroeger werden hier schepen gebouwd en gerepareerd en behoorde de werf tot de grootste ter wereld. Tegenwoordig is de NDSM werf een creatieve hotspot waar kunst, cultuur en recreatie samen komen. Tijd voor een nadere kennismaking met dit mooie stukje industrieel erfgoed.
De Nederlandsche Dok en Scheepsbouw Maatschappij
Na het faillisement van een van de grotere scheepswerven in Amsterdam werd in 1894 besloten tot oprichting van de Nederlandsche Scheepsbouw Maatschappij (NSM), om op die manier nieuwe werkgelegenheid te bieden voor het personeel. De eerste 25 jaar werd de NSM geleid door Daniel Goedkoop, die zijn sporen in 
de scheepsbouw al meer dan verdiend had. In eerste instantie lag de werf aan het Oosterdok, maar door ruimtegebrek werd uitgeweken naar de noordkant van het IJ. Het schijnt dat deze verhuizing is ingegeven toen bij de te water lating van een groot schip de kelders van woningen aan het Rokin onder zijn gelopen. In Noord kwam het bedrijf helemaal tot bloei en ontwikkelde zich tot de grootste scheepswerf ter wereld in 1937. De NSM produceerde onder andere de eerste olietanker met dieselmotoren (De “Vulcanus” in 1910), en het passagierschip “Oranje” dat in 1939 met een topsnelheid van 48 km/uur een record vestigde.
Fusies en faillisement
In 1946 fuseerde de NSM met de Nederlandsche Dok Maatschappij (NDM), waarmee de NDSM geboren werd. De scheepsnieuwbouw en scheepsreparatie bleven echter onafhankelijke bedrijfsonderdelen, respectievelijk gevestigd aan NDSM Oost en NDSM West. In deze periode werden voornamelijk olietankers (voor Shell) en grote vrachtschepen gebouwd. Ook de Koninklijke Marine liet een aantal schepen bouwen. In de jaren '60 en '70 onderging het bedrijf nog een aantal fusies waardoor het uiteindelijk onder Rotterdams bestuur kwam te staan. In deze periode werden onder andere een groot aantal mammoettankers gebouwd.
Helaas ging het daarna hard achteruit met de scheepsbouw in Nederland, en in 1978 werden de verliesgevende NDSM onderdelen scheepsnieuwbouw en de gieterij gesloten. Onder de oude naam NSM werd met 400 werknemers nog een korte doorstart gemaakt, maar in 1984 werd de bouw van nieuwe schepen definitief gestaakt.
Kinetisch Noord
In de jaren die volgden op het faillisement werden enkele oude doks ingericht voor het uitvoeren van scheepsreparaties. De leegstaande loodsen werden in de loop der tijd gekraakt door kunstenaars die zich later verenigden in de Stichting Kinetisch Noord. In 2006 werden de grote loods en enkele andere delen van het terrein overgedragen aan de stichting, waarmee deze ook officieel verantwoordelijk werd voor het reilen en zeilen op de werf. Op het terrein vinden onder andere festivals (Over het IJ Festival, Valtifest) en markten (IJ-hallen, de grootste vlooienmarkt van Europa) plaats. Ook is in de oude timmerfabriek het hoofdkantoor van MTV Networks ondergebracht. Er zijn enkele horeca-gelegenheden gevestigd, waaronder de IJ-kantine, Noorderlicht en PLLEK, en sinds oktober 2013 is er zelfs het Faralda NDSM Crane hotel met drie suites in de oude hijskraan geopend.
Ook vinden we op het terrein een complex met containerwoningen, als economisch alternatief voor een grachtenpand, en er ligt zelfs een ware Russische onderzeeboot. Het oude industrie-terrein is daarmee omgetoverd tot een levendig artistiek en cultureel middelpunt van Amsterdam. Voor de toekomst staat verdere ontwikkeling en uitbreiding met zowel woningen en bedrijven op het programma.
Bronvermelding
Interessant wat u heeft gelezen? Deel deze pagina dan! Bestel afdrukken via de Prints pagina.
Terug naar Spotlight