De Jordaan
Deze keer gaat Amsterdam by Night op pad in misschien wel de bekendste buurt van Amsterdam: “De Jordaan”. De Jordaan beslaat ruwweg het gebied tussen de Prinsengracht, Brouwersgracht, Lijnbaansgracht en de Leidsegracht. Door de jaren heen heeft de Jordaan zich ontwikkeld van een echt volksbuurt tot een van de meest geliefde stukjes Amsterdam om in te wonen. Hoewel de bewoners veranderden heeft de Jordaan haar buurtse karakter weten te behouden. Nog steeds zijn er vele kleine winkeltjes, gezellige kroegen en smalle straatjes waar je eindeloos doorheen kunt dwalen.
17de eeuwse stadsuitbreiding
Tot het begin van de 17de eeuw vormde de Singel de uiterste westelijke stadsgrens, maar door de sterke bevolkingsgroei in de “Gouden Eeuw” was er grote behoefte aan nieuwe woonruimte. Dit leidde in 1612 tot de aanleg van de grachtengordel, die met name woonruimte moest verschaffen aan de rijkere inwoners van de stad. Tegelijkertijd werd in de polders ten westen van de Prinsengracht begonnen met de aanleg van een arbeiderswijk: het “Nieuwe Werck”. In contrast met de statige panden langs de zorgvuldig geplande grachten werden in deze buurt kleine arbeidershuisjes gebouwd in een patroon dat de oude polderslootjes volgde. Mede hierdoor geeft deze buurt, die later bekend werd als de Jordaan, het gevoel van een op zichzelf staand stukje Amsterdam.
Verpaupering
In eerste instantie bood de Jordaan voldoende plaats om de bewoners te huisvesten, er was zelfs ruimte voor hofjes en boomgaarden. In 1620 wordt zowel met de bouw van de Westerkerk als de Noorderkerk begonnen. Doordat de bevolking bleef groeien werd de buurt al snel helemaal volgebouwd, waarna huizen werden verhoogd en opgesplitst en hele families in veel te kleine kamers kwamen te wonen. De levensstandaard in de buurt daalde sterk en het werd een van de armste buurten van Amsterdam. In de 19de eeuw was de toestand in de Jordaan dusdanig verslechterd dat er door de overheid ingegrepen moest worden. Door middel van de eerste sociale woningbouwprojecten in Nederland werden vele huizen gerenoveerd of zelfs geheel vervangen door nieuwbouw. Ook worden vele grachten gedempt waardoor de hygiene verder verbeterde. Hoewel de levensstandaard langzaam toenam bleef de Jordaan overvol en arm.
Van volksbuurt naar hippe wijk
In het begin van de 20ste eeuw is de Jordaan nog steeds een arme volksbuurt met alle daarmee samenhangende problemen. Er zijn verschillende opstanden tegen het gezag waarbij zelfs een aantal doden vallen, en de februaristaking in de 2de wereldoorlog vindt zijn oorsprong in een protest op de Noordermarkt. Na de oorlog zijn er grootse plannen om de buurt te renoveren. Het is de bedoeling om vrijwel alle woningen te slopen en te vervangen door nieuwbouw. Er is echter veel protest voor het behoud van de monumentale panden en uiteindelijk blijft het grootste deel van de buurt in haar originele staat. Sinds de jaren ’60 wordt de buurt ontdekt steeds meer ontdekt door ondernemers, artiesten en studenten. Langzaam veranderde de Jordaan van een achterstandswijk in de hippe buurt zoals we die vandaag de dag kennen.
De naam “Jordaan”
De herkomst van de benaming Jordaan is onduidelijk. De buurt stond in eerste instantie bekend als het “Nieuwe Werck”. In 1718 duikt de naam Jordaan voor het eerst op in een gedicht. De meest waarschijnlijke verklaring is dat Jordaan verwijst naar de Prinsengracht en dat de achterliggende buurt de naam later overgenomen heeft. Ook is het mogelijk dat de naam afgeleid is van het Franse woord voor tuin “Jardin”, verwijzend naar de hofjes en straten vernoemd naar bloemen en bomen.
Bronvermelding:
Terug naar Spotlight
Hieronder kunt u een bericht achter laten of de pagina delen